De ISC doorheen de tijd

Mijlpalen voor de ISC

Hieronder staan de markantste feiten in de uitbouw van de ISC (verdragen en overeenkomsten), de mijlpalen van de Kaderrichtlijn Water, en de stappen in de afgestelde monitoring van de oppervlakte- en grondwateren.

1994 – Verdrag van Charleville-Mézières

In 1994 ondertekenden de regeringen van de Franse Republiek, het Waalse Gewest, het Vlaamse Gewest, het Brussels Hoofdstedelijk Gewest en Nederland het Verdrag over de bescherming van de Schelde en richtten ze de Internationale Commissie voor de Bescherming van de Schelde (ICBS) op.

De ISBC begint haar werkzaamheden op 11 mei 1995, onder het voorzitterschap van de heer Frank Van Sevencoten, Administrateur-generaal van de Vlaamse Milieumaatschappij.

1996 – Totstandkoming van het Homogeen Meetnet Schelde (HMS)

In 1996 beslisten de verdragspartijen van de Internationale Scheldecommissie een Homogeen Meetnet van de Schelde (HMS) in te stellen, dat in werking trad in 1998. Het heeft tot doel, de kwaliteit van het Scheldewater te monitoren en te beschrijven op homogene wijze en afgestemd onder de verschillende landen/regio’s die doorkruist worden door de stroom.

1998 – Ministerconferentie te Middelburg

Naar aanleiding van de 6^e Plenaire vergadering van de ICBS had op 10 december 1998 de eerste ministerconferentie van de Internationale Commissie voor de Bescherming van de Schelde plaats te Middelburg. De Scheldeministers (mevrouw Monique de Vries, Staatssecretaris voor Transport en Waterwegen van Nederland, mevrouw Dominique Voynet, Frans Milieuminister, de heer Guy Lutgen, Waals minister voor Landbouw, Milieu en Natuurlijke hulpbronnen, de heer Theo Kelchtermans, Vlaams minister voor Milieu en Tewerkstelling, en de heer Didier Gosuin, minister voor Milieu, Renovatie, Cultuur, Toerisme en Persoonszorgen voor het Brussels Hoofdstedelijk Gewest) startten er het Actieprogramma voor de Schelde op (APS). Dit Actieprogramma is gebaseerd op het rapport met de titel “De kwaliteit van de Schelde in 1994”, in juni 1997 goedgekeurd door de Commissie. In dit rapport wordt een balans opgemaakt van de kwaliteit van de Schelde en de  globale vervuiling in 1994, het jaar waarin het Verdrag van Charleville-Mézières werd ondertekend. Dit wordt het referentiejaar voor elke toekomstige beoordeling van de kwaliteitsverbetering in de Schelde.

2001 – Ministerverklaring van Luik

Op 20 december 2000, de dag waarop de Europese Kaderrichtlijn Water in werking trad en gepubliceerd werd in het Publicatieblad van de EU, begon de ISBC, tijdens haar Plenaire vergadering te Doornik, aan een plan om haar werkzaamheden te doen aansluiten bij die Kaderrichtlijn Water.

Het jaar daarop, op 30 november 2001, vindt in Luik een Ministerconferentie plaats die leidt tot de Ministerverklaring van Luik. In die verklaring geven de Ministers de te volgen koers aan voor hun samenwerking bij de ICBS, in het kader van de uitvoering van de Kaderrichtlijn Water. Ze beslisten tevens dat er een nieuw verdrag met betrekking tot die nieuwe samenwerking onontbeerlijk was.

De krachtlijnen van die verklaring zijn de volgende:

• De afbakening van het internationaal Scheldestroomgebiedsdistrict
• De toetreding van de Belgische Federale Staat tot het Verdrag
• De opmaak, tegen 2009, van één enkel stroomgebiedsbeheerplan voor de Schelde, afgestemd door de ISBC.
• Multilateraal overleg bij de ISBC, om te komen tot maatregelen om de gevolgen van overstromingen en droogteperioden af te zwakken.

2002 – Verdrag van Gent

Op 3 december 2002 werd in Gent het nieuwe Scheldeverdrag ondertekend. Overeenkomstig de krachtlijnen van de Ministerverklaring van Luik werd het nieuwe verdrag aangepast aan de verplichting tot daadwerkelijke multilaterale afstemming zoals bepaald door de Kaderrichtlijn Water.

Het Koninkrijk België ondertekende het nieuwe Scheldeverdrag (de Belgische kustwateren maken integraal deel uit van het Scheldedistrict en vallen onder de Belgische rechterlijke macht, waardoor het de zesde verdragspartij werd van de Internationale Scheldecommissie.

Het nieuwe Scheldeverdrag voorziet een nieuwe benaming: de ICBS wordt de Internationale Scheldecommissie (ISC).

2009 – Overkoepelend deel van het 1^e ISGD-beheerplan

Na de opmaak van het overkoepelend deel van de analyse (2003-2005), ingaand op de belangrijke kwesties van gezamenlijk belang inzake waterbeheer (2006) en overeenkomstig de verplichtingen van de Kaderrichtlijn Water (KRW), werd een eerste beheerplan opgemaakt, met inbegrip van het overkoepelend deel, om de afstemming over grensoverschrijdende wateren districtsbreed vorm te geven.

2011 – HMS 2^e generatie

In 2011 werd het homogeen meetnet aangepast om beter aan te sluiten bij monitoringsdoelstellingen van de Kaderrichtlijn Water. Het aantal meetpunten en parameters werd uitgebreid om een globaal en geharmoniseerd beeld te geven van de oppervlaktewaterkwaliteit in het hele Scheldedistrict (Schelde en belangrijkste zijrivieren).

2014 – Eerste driejaarlijks rapport

In het eerste driejaarlijks rapport van het Homogeen meetnet voor de jaren 2011 tot 2013 werden ook de door het HMS sinds 1998 verzamelde gegevens verwerkt.

2015 – Overkoepelend deel 2^e beheerplan voor het ISGD Schelde, Beheerplan overstromingsrisico’s voor het ISGD Schelde

Het overkoepelend deel van het 2de beheerplan (ODB2) voor het ISGD Schelde bouwde voort op de update van het overkoepelend deel van de analyse en de waterbeheerkwesties; het ODB2 is het resultaat van de afstemming bij de ISC en is een aanvulling op de nationale/regionale beheerplannen. Er worden met name nieuwe afstemmingstools in gepresenteerd voor grensoverschrijdende oppervlakte- en grondwaterlichamen, met behulp van standaard afstemmingsfiches.

Het Masterplan vis vormt zowel een reactie op de Beneluxbeslissing M(2009)1 betreffende de vrije vismigratie in het watersysteem van de Benelux, waar Frankrijk zich bij aansloot, als een bijlage bij het overkoepelend deel van het 2^de beheerplan KRW betreffende de ecologische kwaliteit van de waterlopen, in het bijzonder voor wat betreft de ecologische continuïteit. Het biedt een toestandanalyse voor vis, te implementeren oplossingen en mogelijke aanbevelingen.

In antwoord op de Europese richtlijn voor de beoordeling en het beheer van overstromingsrisico’s (ROR) maakten de landen en regio’s die lid zijn van het ISGD Schelde het beheerplan overstromingsrisico’s voor het ISGD Schelde op, bestaande uit de nationale/regionale beheerplannen en een overkoepelend deel, om te zorgen dat de ISC de ROR door middel van afstemming uitvoert.

2017 – Overeenkomst tot uitwisseling van gegevens inzake grondwaterbeheer in de Kolenkalk

Aan de hand van de overeenkomst om de gegevens inzake grondwaterbeheer van de Kolenkalk ter beschikking te stellen en uit te wisselen beschikken de drie betrokken Partijen over alle relevante gegevens met betrekking tot de kwantitatieve aspecten van de aquifer. Jaarlijks worden de gegevens uitgewisseld en geactualiseerd ten behoeve van de bevoegde besturen van de drie Partijen, evenals de universiteitsteams die werken aan de modellering van de aquifer.

2017 – Overeenkomst tot uitwisseling van hoog- en laagwatergegevens

Met de nieuw overeenkomst tot gegevensuitwisseling van hoog- en laagwater kan de komende jaren meer kennis worden opgedaan over de aspecten inzake oppervlaktewaterkwantiteit in het ISGD Schelde.

2018 – Tweede driejaarlijks rapport

Dit is het tweede driejaarlijks rapport over het Homogeen meetnet, met betrekking tot de jaren 2014 tot 2016. Er wordt ook in gerapporteerd over de overige afstemmingspunten betreffende de waterkwaliteit in het Scheldedistrict.